Łokieć golfisty to jedno ze schorzeń stawu łokciowego, które przyczynia się do wystąpienia silnych dolegliwości bólowych utrudniających codzienne funkcjonowanie. Wbrew swojej nazwie nie dotyczy ono jedynie osób uprawiających sport, jakim jest golf, lecz osób, które wykonują powtarzające się i przeciążające ruchy ręką. Co może być przyczyną łokcia golfisty, jakie są objawy tego schorzenia oraz jaki jest sposób jego leczenia?
Czym jest łokieć golfisty?
Łokieć golfisty, znany również jako entezopatia lub zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej, to schorzenie, które objawia się przede wszystkim bólem zlokalizowanym po wewnętrznej stronie nadgarstka. Zazwyczaj dotyczy ono ręki dominującej. Dolegliwość polega na wystąpieniu stanów chorobowych struktur zlokalizowanych w okolicy stawu łokciowego – przyczepów mięśni zginacza promieniowego nadgarstka, zginacza łokciowego nadgarstka i/lub nawrotnego obłego, czyli mięśni odpowiedzialnych za zginanie nadgarstka. Powstają one jako efekt przeciążenia mięśni, co z kolei prowadzi do powstawania mikrourazów w okolicy przyczepów mięśni do kości stanowiących przyczynę wystąpienia schorzenia.
Łokieć golfisty – przyczyny
Przyczyną wystąpienia łokcia golfisty są przeciążenie oraz uszkodzenie ścięgien, które powstają w efekcie wykonywania powtarzalnych ruchów ręką polegających na zginaniu nadgarstka i obracaniu przedramienia przekraczających naturalny opór lub dźwigania ciężkich przedmiotów. Prowadzi to do wystąpienia mikrourazów, których skutkiem jest przerost masy mięśniowej uciskającej na nerw łokciowy i powodującej ból.
Na schorzenie najbardziej narażone są osoby uprawiające sporty angażujące kończyny górne. Ryzykiem obarczeni są zatem golfiści, tenisiści, wioślarze, gracze squasha czy badmintona. Jednakże nie jest to tylko choroba sportowców. Dotyka ona również różnych grup zawodowych, takich jak stomatolodzy, stolarze, mechanicy lub pracownicy biurowi spędzający dużo czasu przed komputerem.
Przyczyną łokcia golfisty są również przeciążenia wynikające z dźwigania ciężkich przedmiotów. Mogą być one efektem m.in. treningu siłowego z zastosowaniem niewłaściwej techniki podnoszenia ciężarów.
Łokieć golfisty – objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem łokcia golfisty jest silny ból po wewnętrznej stronie łokcia promieniujący po dolnej stronie przedramienia. Może być on również odczuwalny w palcach – małym oraz serdecznym. Przy łokciu golfisty dolegliwości pojawiają się zazwyczaj w ręce dominującej.
Dolegliwości bólowe nasilają się podczas wykonywaniu różnych ruchów – zginaniu nadgarstka i rotacji przedramienia. Utrudnia to wykonywanie wielu czynności np. przekręcanie gałki w drzwiach czy noszenie zakupów. W zaawansowanym stadium ból jest na tyle silny, że pojawia się nawet w stanie spoczynku. Prowadzi to do unikania wykonywania różnych ruchów ręką, czego konsekwencją jest osłabienie mięśni zginaczy dłoniowych nadgarstka oraz pronatorów przedramienia.
Pozostałe objawy łokcia golfisty to:
- tkliwość na dotyk w okolicy przednio-dolnej nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej, czyli po wewnętrznej stronie łokcia, a nawet wewnętrznej stronie przedramienia,
- uczucie sztywności sztywności w łokciu,
- osłabienie ręki, nadgarstka i palców,
- drętwienie i mrowienie ręki oraz palców,
- ograniczenie możliwości wykonywania czynności takich jak np. chwytanie przedmiotów,
- niemożność zgięcia łokcia.
Łokieć golfisty jest często mylone z łokciem tenisisty. Mechanizm powstawania obu schorzeń jest podobny, jednak inna jest lokalizacja ogniska chorobowego. Dowiedz się, czym jest łokieć tenisisty z naszego artykułu: Łokieć tenisisty – objawy, przyczyny, leczenie
Diagnostyka łokcia golfisty
Ból łokcia, czyli najbardziej specyficzny objaw łokcia golfisty, często utrudnia codzienne funkcjonowanie. Prowadzi również do osłabienia mięśni, ponieważ schorzenie sprawia, że pacjent unika ruchów ręką powodujących dolegliwości bólowe. W zaawansowanym stadium łokieć może być gorący, a także pojawić się może gorączka, co świadczy o poważnym stanie zapalnym. Konieczna jest wtedy pilna konsultacja lekarska.
Diagnoza wydawana jest na podstawie przeprowadzonego wywiadu lekarskiego, badania palpacyjnego, a także odwróconego testu Cozena. W celu potwierdzenia diagnozy zalecane jest niekiedy wykonanie dodatkowych badań, takich jak badanie RTG, USG oraz rezonans magnetyczny.
Łokieć golfisty – leczenie
W leczeniu łokcia golfisty konieczne jest wdrożenie leczenia zachowawczego. Polega ono na powstrzymaniu się od wykonywania czynności stanowiących przyczynę dolegliwości oraz nasilających objawy. Należy unikać ruchów ręką, które są przyczyną wystąpienia schorzenia, powodujących jej obciążenie. Istotne jest równie zastosowanie stabilizatora, który pozwala unieruchomić i odciążyć łokieć. W celu uśmierzenia bólu zalecane jest także stosowanie zimnych okładów z lodu oraz leków przeciwbólowych. Włączone zostają również leki przeciwzapalne. W niektórych przypadkach stosowana jest metoda obstrzykiwania miejsca bogatopłytkowym osoczem. Ponadto ogromne znaczenie ma fizjoterapia.
Jeśli leczenie zachowawcze oraz rehabilitacja łokcia golfisty nie przynoszą efektów po określonym czasie, wdrażane jest leczenie operacyjne. Operacja przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym lub przewodowym. Polega ona na usunięciu zmian zwyrodnieniowych w okolicy nadkłykcia bocznego.
Łokieć golfisty – rehabilitacja
Leczenie łokcia golfisty polega również na pracy z fizjoterapeutą. Podczas rehabilitacji wykonywane są zabiegi mające na celu uśmierzenie bólu, przyspieszenie regeneracji tkanek, a także wzmocnienie osłabionych struktur. Stosowane są w niej elementy takie jak:
- terapia manualna z wykorzystaniem technik manualnych oraz technik narzędziowych,
- masaż poprzeczny oraz masaż funkcyjny zginaczy nadgarstka,
- kinesiotaping,
- ultradźwięki,
- pole magnetyczne,
- laseroterpia,
- jonoforeza,
- fala uderzeniowa,
- diatermia krótkofalowa.
U pacjentów z łokciem golfisty wdrażane są również ćwiczenia, które mają na celu rozciągnięcie i wzmocnienie mięśni nadgarstka, a także poprawę ruchomości nadgarstka oraz ramienia.